De Loomis-methode

Ik tekende eerst met de Loomis methode maar krijg nog steeds geen portret dat echt lijkt

Herken je deze vraag?

Een nadeel van Loomis is dat je de karakteristieke kenmerken die iemand juist die persoon maken er zo niet mee op papier krijgt. Een voordeel is dat het makkelijker lijkt. Maar als bij elke vaardigheid, is de grootste uitdaging vaak niet de techniek, maar onze eigen mindset. Dus hoe jij het ziet.

In het geval van tekenen letterlijk. Tekenen is het overbrengen van licht en schaduw uit de 3D wereld naar een plat vlak. Dat vraagt om een andere manier van kijken dan je normaal gewend bent. Dit is de kern van het probleem: we zien de wereld niet zoals ze echt is. Alles is interpretatie. Waarbij we onze eigen overtuigingen planten en dan zeggen: zo is het.

Waarom Loomis methode?

Wat doet de Loomis methode eigenlijk?

Deze methode is ontwikkeld door de Amerikaanse illustrator Andrew Loomis en biedt een systematische aanpak voor het tekenen van een hoofd door het te vereenvoudigen tot basisvormen.

Dit volgens het idee dat het menselijk hoofd kan worden opgedeeld in eenvoudige geometrische vormen, zoals ovalen en bollen. Door deze vormen te begrijpen en te kunnen tekenen, krijg je een solide basis voor het tekenen van realistische gezichten. De methode legt de nadruk op:

• Verhoudingen: De ideale verhoudingen van het gezicht worden nauwkeurig beschreven.
• Constructie: Het hoofd wordt opgebouwd vanuit deze basisvormen.
• Licht en schaduw: Het belang van licht en schaduw voor het creëren van volume wordt benadrukt.

Voor- en nadelen van de Loomis-methode

Voordelen:

• Diepte: De methode helpt je om het hoofd als een 3D-object te zien.
• Structuur en basis: De Loomis-methode biedt een duidelijke structuur en een solide basis voor het begrijpen van de anatomie van het menselijk hoofd. Dit kan vooral handig zijn voor beginners die moeite hebben met het visualiseren van de driedimensionale vorm van het hoofd.
• Snelle schetsen: Door de vereenvoudigde vormen kan de Loomis-methode gebruikt worden om snel en efficiënt verschillende poses en gezichtsuitdrukkingen te schetsen.
  
  Nadelen
  
• Een omweg: mijn ervaring is dat het leren van de basisprincipes tijdverspilling is en dat je beter direct kunt beginnen met het tekenen van wat je ziet.
• Plus je zit met individuele verschillen: elk gezicht is uniek. Hoewel de Loomis-methode een goede basis biedt, kunnen de verhoudingen en vormen van een individueel gezicht aanzienlijk afwijken van de gemiddelde verhoudingen die Loomis beschrijft.
• Expressie en karakter: De Loomis-methode richt zich vooral op de anatomie. Bij het tekenen van een portret is het net zo belangrijk om de persoonlijkheid, de emoties en het karakter van de persoon vast te leggen. Dit gaat verder dan alleen de juiste plaatsing van de ogen en de neus.
• Stijl en interpretatie: Kunst is subjectief. Loomis is een min of meer meetkundige benadering waardoor je alle gevoel in een portret uiteindelijk om zeep helpt. Dat betekent dat je wellicht een goede kopie van het gezicht krijgt maar dat je als kijker het idee hebt dat het hem of haar wellicht wel is maar er iets mist. Dat iets heeft dan te maken met expressie en stijl

2 voorbeelden van interpretatie zie je hieronder die ik maakte, allebei in verschillende tekenstijlen. Links, de bovenste op mobile, koos ik voor meer hardere contrasten en rechts, de onderste op mobile, is veel zachter.

Teken wat je ziet

Wanneer je focus ligt op de methode verlies je het contact met waar het echt om gaat: namelijk het gezicht gelijkend tekenen naar jouw voorbeeld. En dat begint al met het feit dat het niet lijkt op ovalen en bollen.

Tekenen van wat je ziet, zonder een specifieke methode te gebruiken heeft veel voordelen aan de resultaat kant. De nadelen van tekenen wat je ziet liggen vooral in het begin aan de ‘doen’ kant. Het lijkt moeilijker. Weet je nog aan het begin van dit artikel: mindset.

Voordelen van tekenen wat je ziet

• Individualiteit: Je leert om de specifieke kenmerken van een gezicht waar te nemen en vast te leggen.
• Creativiteit: Je bent vrij om je eigen stijl te ontwikkelen.
• Dieper begrip: Door direct te observeren, ontwikkel je een intuïtief begrip van vorm en licht.

Nadelen

• Moeilijker in het begin: Dat komt omdat je in het begin niet weet welke lijnen je het bast kan pakken om te tekenen. Dan wordt het een probleem om alle details en verhoudingen correct te tekenen.
• Onbewuste fouten: Zonder een basiskennis van anatomie en perspectief, kun je onbewuste fouten maken. Dat is zo ongeveer achterstevoren beginnen. Maar ja, dat is logisch, je wilt gewoon een portret dat lijkt.

Conclusie over de Loomis methode

Zelfs al kun je succesvol een hoofd, een willekeurig hoofd tekenen met Loomis, dan lijkt dat nog steeds niet op jouw voorbeeld. Het andere alternatief lijkt lastiger: gelijk te gaan tekenen wat je ziet. 

Helemaal juist dat tekenen wat je ziet het meer doorzettingsvermogen vraagt. Maar je hebt, als je focus daar ligt, eerder resultaat mee dan eerst Loomis of welke methode dan ook te leren. Omdat je nadat je Loomis hebt geleerd daarna alsnog moet zorgen dat je portretten lijken.

Zo ben je uiteindelijk weer terug bij het punt waar je begon alleen nu heb je wat extra kennis over gezichten.

Omdat je te maken hebt met kenmerken in een gezicht die een persoon juist die persoon maken. Subtiele verschillen en details die een gezicht karakteristiek maken.

Denk aan de volgende punten die een gezicht karakteristiek maken:

• Vorm van de ogen: Zijn ze rond, amandelvormig, of hebben ze een hoekige buitenkant? Hoe groot zijn ze in verhouding tot de rest van het gezicht?
• Afstand tussen de ogen: Zijn ze dicht bij elkaar of ver uit elkaar? Dit kan veel zeggen over iemands persoonlijkheid.
• Neusvorm: Is de neus breed, smal, recht of gebogen?
• Mondvorm: Is de mond klein en fijn of groot en expressief?
• Kinlijn: Is de kinlijn scherp, rond of vierkant?
• Wangen: Zijn de wangen vol of hol?
• Voorhoofd: Is het hoog of laag, breed of smal?
• Spierstructuur: Hoe zijn de spieren in het gezicht zichtbaar, bijvoorbeeld bij een lach of een frons?
• Expressie: Hoe veranderen de gezichtskenmerken bij verschillende emoties?

Elk gezicht heeft zeker 1 of meer van de voorgaande kenmerken en daarmee heb je dan ook gelijk het grootste struikelblok van de Loomis methode te pakken.

Wanneer dan wel de Loomis methode?

De Loomis-methode is een hulpmiddel dat kan worden gebruikt om je tekenen te verbeteren, maar het is niet de enige juiste manier. Het belangrijkste is om te vinden wat voor jou werkt en om te blijven experimenteren. Deze manier kan een handig hulpmiddel zijn bijvoorbeeld bij:

• Concept art, waar vaak snelle schetsen nodig zijn of bij
• een aangepaste aanpak. De Loomis-methode is niet bedoeld als een rigide set regels. Veel kunstenaars passen de methode aan aan hun eigen stijl en voorkeuren.

Overweeg deze vragen om te bepalen of de Loomis-methode iets voor jou is:

• Wil je een solide basis voor de anatomie van het menselijk hoofd?
• Vind je het prettig om met een gestructureerde aanpak te werken?
• Ben je op zoek naar een snelle manier om verschillende poses te schetsen?
• Ben je bereid om de methode aan te passen aan je eigen stijl?

Als je op de meeste van deze vragen “ja” hebt geantwoord, kan de Loomis-methode een waardevolle aanvulling zijn voor je.

Teken wat je ziet

Wat altijd werkt is tekenen wat je ziet, als de oude meesters en zoals straattekenaars en tekenaressen doen. Zonder moeilijke omwegen. Het best doe je dat door één enkele lijn als referentie te gebruiken voor de vorm of lijnen die je wilt tekenen.

Dat gaat volgens dit principe: teken een cirkel uit de losse pols. Een mooie cirkel. Nou, zo uit de losse hand gaat dat nog niet zo makkelijk of eigenlijk heel moeizaam.

Maar, teken eerst een vierkant. Klaar? Zet er dan de cirkel in. Dan gebruik je de lijnen van het vierkant als referentie. Kun je je al voorstellen hoe je dat bij een gezicht net zo kan doen?

• Ontdek welke lijnen perspectief maken op plat vlak.
• Ontdek welke lijn steeds als referentie dient
• Ontdek dat gelijkenis een heel proces is en pas stopt als je naast de lijnen ook de toonwaarden er in hebt gezet. Gelijkenis is iets waar je tot aan het eind van een tekening aan sleutelt.

Om je een goede indruk te geven hoe tekenen wat je ziet gaat heb ik hieronder een video voor je , dat wat je in het programma Net Echt ook gaat doen. Deze versie is in sneltreinvaart.

Als laatste nog:

Of je nu besluit om de Loomis-methode te verkennen of direct te beginnen met het tekenen vanuit observatie, het belangrijkste is oefening en je eigen pad volgen.

Durf te experimenteren en laat je niet ontmoedigen door fouten. Want groei komt niet van de dingen die goed gaan maar van dat wat je in eerste instantie niet goed doet. En dat is wat je dan ook ziet in de eerste video van ‘Is overtrekken bedrog?’ Wat ik net boven deze video beschreef.