´Een schilderij moet aan drie voorwaarden beantwoorden.´
Ten eerste vorm moet esthetisch zijn, een lust voor het oog. De voorstelling moet diepte hebben, aanleiding geven tot overdenking. En een schilderij moet een ziel hebben, een straling die blijft boeien.
Dat schreef Johfra, Frans van den Berg al in 1970. Hij was een realistisch schilder en maakte vooral olieverf schilderijen. In zijn woorden:
- esthetisch
- diepte
- ziel
In de vertaling:
- een tekening vertelt een verhaal,
- vragen oproepen
- en emotie opwekken.
Op die manier communiceer je met de kijker. Want alle kunst is een vorm van communicatie.
Het verhaal of idee vertel je met de compositie, vragen stel je door de gebruikte vormen en emotie welk je op door de bedoeling waarmee je de tekening of het portret maakt.
Je kent het gezegde toch? Hij is getekend naar (of voor) het leven. Zelfs iemands gezondheid valt af te lezen van zijn of haar gezicht. Of humeur.
De functie van een portret
Aan een gezichtsuitdrukking kun je een gemoedstoestand herkennen of uit beelden. Gaat vrijwel altijd onbewust. Maar als we het hebben over portretten heeft een gezicht nog een andere functie. Een portret kan een betekenis hebben voor degene die het ontvangt of voor wie getekend is. Vreemd?
De ‘waarde’ van een portrettekening
Mensen zijn juist trots of blij met hun portret vooral wanneer er door middel van een extra symbool of figuur een bepaalde voor hen herkenbare betekenis aan toe gevoegd is. Het geeft ze dus een goed gevoel. En daarmee, of je het nu beseft of niet, stijgt niet alleen hun zelfvertrouwen maar ook die van jou als tekenaar. En niet enkel voor het moment waarop jij de tekening laat zien maar elk moment dat ze kijken naar jouw getekende portret. De tekening boven is natuurlijk ook communicatie. Maar eenzijdig omdat hier de gedachte van de tekenaar voorop stond.
Elk portret geeft een bepaald gevoel aan wie het bekijkt. Je kunt geraakt worden door de tekening omdat het wat voor je betekent. Aan de kunstenaar is het om die emotie uit te beelden. Een belangrijk argument om wanneer je tekent, voor zover mogelijk natuurlijk, is het beter zelf de foto’s te maken die je wilt gebruiken voor je portret. Maar die luxe heb je niet altijd natuurlijk.