zonder dat de kwaliteit instort
Het kiezen van de juiste materialen maakt een groot verschil in de efficiëntie en het resultaat van je portrettekeningen. In dit blog laat ik 5 materialen zien die je een voordeel opleveren.
Is snelheid dan belangrijk?
´Nee,´ denk je misschien. Maar dat blijkt toch van niet. Want één van de meest gestelde vragen is: ‘Hoe lang duurt het voor ik een portret kan tekenen? ‘ Nou hangt dat af van veel factoren maar deze punten helpen je zeker wel.
En helemaal onderaan heb ik nog 2 punten die je, zeker in het begin, veel tijd gaan besparen maar vrijwel niemand van de beginners echt doet. Waarbij de laatste nog minder dan de eerste. Bij de eerste haken overigens veel mensen af omdat ze het als iets onoverkomelijks zien.
Dan hier de materialen
1. Potloden:
- Mechanische potloden: Deze potloden zijn voorzien van een mechanisme waarmee je de stift steeds kunt bijvullen. Ze zijn handig omdat je niet steeds hoeft te slijpen, waardoor je meer tijd hebt om te tekenen. Dat geldt dan vooral voor de dunne stiften van 0,7 mm. Heb je een dikkere stift dan kun je heel eenvoudig de punt even over een stuk schuurpapier halen en je hebt hem weer scherp.
2. Gummen:
- Elektrische gum: Deze gum is veel sneller dan welke´hand´gum dan ook. En nauwkeuriger. Ook, omdat je minder druk uitoefent op het papier, beschadig je de tanden van het papier niet.
Je hebt ze in verschillende maten, van heel dun, tot dikker als je op het voorbeeld kunt zien.
Een voorbeeld, in plaats van te prutsen op een heel dun lijntje teken ik het lijntje gewoon en maak ik het achteraf dunner met de elektrische gum. Wat heel handig is als je wimpers tekent.
3. Doezelen:
- Doezelaars: Met je potlood heb je ook minstens 3 toonwaarden in 1 greep. Je druk heel hard, minder hard of helemaal niet. Dat geeft 3 toonwaarden. Als je nu aan je materiaal een doezelaar toevoegt heb je er zomaar minstens 6 toonwaarden bij. Omdat je de toonwaarden van het potlood doezelt, dat is 3 extra en omdat aan de doezelaar van elke soort potlood altijd wat grafiet blijft zitten, dat is nogeens 3 extra. Want met de rest grafiet aan de punt van de doezelaar maak je zeker nog 3 gradaties, natuurlijk wel lichter, omdat je hem als het ware als extra potlood gebruikt.
4 De structuur van het papier:
Hoe meer structuur hoe lastiger het is om het grafiet goed te verspreiden. Wat je eigenlijk doet als je toonwaarden tekent. Zeker als je fotorealistisch wilt tekenen kun je beter glad papier nemen:
- Fijne details en gladde overgangen: Glad papier heeft een oppervlak zonder veel textuur. Dit maakt het mogelijk om zeer fijne details te tekenen en extreem gladde overgangen tussen verschillende tinten te creëren. Bij fotorealisme is precisie van het grootste belang, en glad papier helpt om de kleinste details nauwkeurig weer te geven.
- Het blenden van grafiet, het mengen van verschillende tinten grafiet, gaat heel soepel op glad papier. Hierdoor kun je subtiele schaduwen en highlights maken die nodig zijn om een driedimensionaal en realistisch effect te bereiken.
- Meerdere lagen: Fotorealisme vraagt om het opbouwen van lagen grafiet. Glad papier kan meerdere lagen grafiet aan zonder dat het papier “verzadigd” raakt. Dit is cruciaal voor het bereiken van diepe, rijke tinten en een realistisch diepte-effect.
- Minder textuur: Ruwer papier heeft een korrelige textuur die zichtbaar kan zijn in je tekening. Bij fotorealisme wil je vaak een zo glad mogelijk oppervlak om een foto-achtige uitstraling te creëren. Glad papier helpt zodat je die textuur niet ziet.
5. Overige materialen:
- Grafietpoeder: Ideaal voor het snel opbouwen van donkere tinten. Ik gebruik het dan als onderlaag voor de delen die ik echt zwart wil hebben. Dat bespaart je veel tijd. Tijd die anders in het tekenen van extra lagen ging zitten voor hetzelfde effect wat je nu met een onderlaag bereikt.
- Maskeervloeistof: Met maskeervloeistof kun je bepaalde delen van je tekening beschermen tegen grafiet, waardoor je bijvoorbeeld highlights kunt maken. Sluit goed af, hoef je nooit bang te zijn dat je per ongeluk grafiet op dat witte deel vlekt.
Aanvullende tips:
- Organiseer je werkplek: Zorg ervoor dat al je materialen binnen handbereik liggen. Nog beter is dat alles altijd klaar ligt. Als dat kan natuurlijk.
- Maak een schets: Maak eerst een snelle schets om de compositie en de belangrijkste vormen vast te leggen.
- Werk in lagen: Bouw je tekening op in verschillende lagen, beginnend met de lichtste tinten en eindigend met de donkerste. Dat is tenminste wat je vaak leest en hoort. Ik draai het liever om, donker beginnen. Omdat je dan gelijk het idee van contrast en diepte hebt en bovendien dan minder het risico loopt dat je eindigt met te weinig contrast.
Door de juiste materialen te kiezen en efficiënte technieken te gebruiken, kun je tijd besparen bij het maken van portrettekeningen en je concentreren op het creatieve proces.
Nog een paar puntjes voor beginnende portrettekenaars en tekenaressen :
- Vergelijk jezelf niet met anderen: Iedereen leert in zijn eigen tempo. Het is belangrijk om je eigen vooruitgang bij te houden en niet te kijken naar wat anderen kunnen.
- Stel realistische doelen: Begin met kleine, haalbare doelen, zoals het tekenen van een enkel oog of een eenvoudige schets van een gezicht.
- Begin bij het begin: Dit zou ik wel nummer 1 willen noemen. Verreweg, nee, bijna iedereen slaat dit over. Iedereen die begint wil ook gelijk een portret helemaal af maken. Dat geeft al direct een conflict met het vorige punt. Zorg dat je eerst een gelijkende schets kunt maken. Het zal je verbazen, maar door eerst de basis te leren bespaar je juist veel tijd.
- Zoek naar feedback: Vraag om feedback van andere tekenaars en tekenaressen. Of neem deel aan online communities.